Boşaltım Sistemi

Boşaltım Sistemi



Vücut organ ve hücrelerinin biyolojik aktiviteleri (sentez, solunum, yıkım, dönüşüm…) sonucu bazı artıklar oluşur. Vücuttaki zararlı artıkların ve fazla olan su ve minerallerin dışarı atılmasına boşaltım denir. Hücrelerde besinlerin kullanılması sonucu artık maddeler oluşur. Bu artıklar;



Karbonhidratlardan → CO2 ve H2O

Yağlardan → CO2 ve H2O

Proteinlerden → Amonyak, üre, ürik asit,CO2 ve H2O oluşur.

Boşaltım olayı canlılarda değişik şekillerde yapılabilir.

(Terleme, idrar oluşumu, yaprak dökümü, safra üretimi…)

Artık maddelerin vücuttan dışarıya atılmasını sağlayan organlara boşaltım sistemi denir.



İnsanlarda boşaltım sistemini; böbrekler, sidik boruları, sidik torbası ve üretra oluşturur. Böbrek üç temel yapıdan oluşur. Bunlar kabuk bölgesi, öz bölgesi ve havuzcuktur. Böbrekteki artıklar idrar kanalı ile idrar kesesine gelir. Oradan da belirli aralıklarla üretradan dışarı atılır.



Kandaki zararlı maddelerin böbrekten atılması;



· Artıklar atardamar ile böbreğin kabuk kısmındaki süzücü cisimlere (nefron) getirilir.

· Kan süzücü cisimde süzülür, artıklar (üre, ürik asit) ile fazla olan su ve mineraller idrar borularına geçer.

· Süzülen bu sıvıya idrar denir ve havuzcukta toplanır.

· Sidik havuzcuktan idrar torbasına gelir ve buradan da zaman zaman dışarı atılır. (işeme davranışı)



Not : İnsan vücudunda oluşan zararlı maddeler böbreklere yardımcı olarak deri, akciğer ve karaciğer yardımıyla dışarı atılır.



Akciğerlerden → CO2 ve su buharı

Deriden → Ter (su, mineral, üre)

Karaciğer → safra tuzları

saaol cnm